Doğum Kontrol Hapları Sık Sorulanlar
Doğum kontrol hapları (OKS) günde bir kez alındığında gebeliği önleyen, östrojen ve progesteron hormonu içeren preparatlardır. Yüksek etkinlik ve düşük yan etkileri ile sıkça tercih edilen bir korunma yöntemidir.
Doğum kontrol hapları nasıl korur?
FSH ve LH hormonlarının beyinden salınmasını engelleyip ovulasyonu (yumurtlamayı) durdurarak gebeliği önler.
Endometrium olarak adlandırılan rahmin iç tabakasının yapısını değiştirerek döllenmiş yumurtanın buraya tutunmasını engeller.
Hapların içerdiği progesteron rahim ağzındaki salgının koyulaşmasına neden olarak spermlerin yukarı doğru yüzmesini engeller.
Doğum kontrol hapları nasıl kullanılır?
Adet kanamasının başlaması ile ilaca başlanır. İlacın paketi üzerinde gösterilen sıra ile 21 gün boyunca bir hap yutulur. Hapların kullanımına 7 gün ara verildikten sonra tekrar başlanmalıdır.
Haplar bittikten birkaç gün sonra adet kanaması başlar.
Bazı doğum kontrol hapları kullanım kolaylığı sağlamak açısından 28 tabletten oluşur. Bu hapların son 7 tanesi demir veya kimyasal olarak etkisiz bir madde içerir.
İlacın her gün aynı saatte alınmasına dikkat edilmelidir.
Doğum kontrol haplarının başka ne gibi yararları vardır?
Doğum Kontrol Hapları Hakkında Yanlış Bilinenler
Kilo aldırır…?
Doğum kontrol haplarının içinde bulunan progesteron türevi maddeler vücutta su tutulmasına neden olabilirler.
Bu etki kişiden kişiye değişmekle beraber, biriken madde “su” olduğundan, kalıcı bir kilo değişikliği yapması beklenen bir yan etki değildir.
Haplardan kaçınmanızın tek nedeni kilo almaktan korkmanız ise doktorunuza bu durumu bildirin.
Belki de bu durumda en iyi çözüm hapları 4 ay boyunca kullanmak ve 4. ay sonunda sonucu değerlendirmektir.
Bu süre sonunda hapların sizde kilo aldırıcı etkisi olup olmadığı ortaya çıkacaktır.
Sonuca göre haplara devam edebilir veya diğer yöntemlere geçiş yapabilirsiniz.
Tüylenme yapar…?
Günümüzde kullanılan doğum kontrol haplarının yapımında en az testosteron etkisi bulunan progesteron türevi ilaçlar kullanılır.
Bu yüzden günümüzde kullanılan hapların tüylenmeyi artırması beklenmez.
Aksine tüylenme tedavisinde doğum kontrol hapları birinci basamak tedavi olarak uzun zamandan beri kullanılmaktadırlar.
Kısırlığa neden olur…?
Haplar bırakıldıktan sonra hapların sağladığı kan hormon seviyeleri kısa zamanda azalır ve günler içinde hap almadan önceki seviyelerine geri döner.
Hapların kalıcı hormon bozukluğu yaptıklarına dair hiçbir bilimsel veri yoktur ve teorik olarak da mümkün görünmemektedir.
Özetle söylemek gerekirse bir kadın doğum kontrol hapı kullanımına başlarken gebe kalabilme açısından neredeyse, yani gebe kalabilirliği ne düzeydeyse, hapı bıraktıktan sonra bu özelliğine geri dönecektir.
Kanser yapar…?
Elimizdeki veriler doğum kontrol hapı kullanımının rahim ve yumurtalık kanseri ortaya çıkma riskini azalttığını göstermektedir.
Meme kanseri konusunda veriler çelişmekle beraber, haplar muhtemelen 5 senelik kullanımda bu kanser türünün ortaya çıkma riski üzerinde etkisizdirler.
Daha uzun süreli kullanımda hapların meme kanseri riskini artırdığına dair bulgular mevcut olmakla beraber kesin bir bilgi yoktur.
Rahimağzı kanseri üzerinde hapların bir etkisi olmasının beklenmemesiyle beraber, hap kullanan kadınlarda rahimağzı kanserlerinin öncüleri daha sık yakalanmaktadır.
Bunun nedeni muhtemelen hap kullanan kadınların yıllık jinekolojik muayenelerini aksatmamaları ve rahimağzı kanseri öncüsü lezyonların papsmear kanser tarama testiyle henüz belirti vermeyen bir aşamada saptanabilir olmasıdır.
Her gün aynı saatte alınmalıdır, unutulursa gebe kalınır…?
Günde bir kez ve günün aynı zaman diliminde (tercihinize göre sabah, öğlen veya akşam).
Bir günden diğerine üç dört saatlik bir farklılığın hiçbir olumsuz etkisi yoktur.
Bir gün hap almayı unutursanız, ertesi gün iki tane birden aldığınızda hapların koruyuculuğunda bir azalma olmaz.
Bunu alışkanlık haline getirmediğiniz sürece her adet döngüsünde ilacı bir veya iki kez unutmanızın hapların koruyuculuğu üzerinde olumsuz bir etkisi olmaz.