Meme Kanseri
Meme dokusunun içerisinde yer alan süt kanallarının içerisinde veya süt bezlerinde kanser hücrelerinin oluşumu ve çoğalması, meme kanseri olarak adlandırılır.
Meme kanseri kadınlarda görülen kanser tipleri arasında birinci sırada yer almaktadır.
Hayat boyu her 8 kadından birinin kansere yakalanma riski vardır
Bu kanser türünde, kötü huylu hücrelerin oluşumu ve çoğalması başlangıçta çok yavaş ilerler ve erken dönemde genellikle belirti vermez.
Bu nedenle rutin taramalarını yaptırmayan kadınlarda meme kanserinin erken teşhis edilebilmesi oldukça zorlaşır.
Başlangıçta yavaş ilerleyen meme kanserinde hastalığın evresi ilerledikçe kanser hücrelerinin çoğalma hızı artarak farklı doku ve organlara yayılabilir.
Kan ve lenf yolu ile vücudun diğer bölgelerine yayılmadan teşhis edilen meme kanseri vakalarında tedavi başarısı oldukça yüksektir
Uzun yıllar boyunca belirti vermeden sinsice ilerleyen meme kanseri, evresi ilerledikçe aşağıdaki gibi belirtiler vermeye başlar:
- Göğüs veya koltuk altı bölgesinde ele gelen şişlik
- Meme başından akıntı gelmesi
- Meme başında şekil bozukluğu, çökme ve renk değişimi
- Meme başında egzama benzeri deri döküntüleri ve soyulmalar
- Meme ucunda kızarıklık ve yara oluşumu
- Kilo kaybı
- Meme ağrısı
- Halsizlik ve çabuk yorulma
Meme kanseri nedenleri nelerdir?
Meme kanserinin oluşumunda genetik ve çevresel faktörler etkilidir.
Ailesinde meme kanseri öyküsü bulunan bireylerde bu hastalığa yakalanma olasılığı diğer bireylere oranla daha yüksektir.
Bunun haricinde Dünya Sağlık Örgütü tarafından meme kanserinin ve bu hastalığa bağlı olarak görülen ölümlerin nedenleri arasında aşağıdakiler belirtilmektedir:
- Obezite
- İleri yaş
- Alkol ve sigara tüketimi
- Meyve ve sebze tüketiminin azlığı
- Radyasyona maruz kalma
- Erken yaşta adet görmeye başlamış olma
- Yetersiz fiziksel aktivite ve spor
- Kanserojen besinlerin yaygın tüketimi
Meme kanseri türleri nelerdir?
Meme kanserinin türü, kanser teşhisi konulan hastalardan alınan biyopsi sonucunda belirlenir.
- Lobüler Karsinom: Meme lopçukları içerisinde kanser hücrelerinin oluşumu ve yayılımı şeklinde gelişen göğüs kanseri türüdür.
- Duktal Karsinom: Süt kanalları içerisinde yer alan hücrelerde gelişen meme kanseri türüdür. Eğer yalnızca süt kanalında gelişmişse “Duktal Karsinom In Situ”, kanser süt kanalının dışına da yayılmış ise “Invaziv (Yayılmacı) Duktal Karsinom” olarak adlandırılır.
Ayrıca ilerleme düzeyine göre de meme kanserinin evreleri evre 0’dan evre 4’e kadar gruplara ayrılır.
Meme kanseri teşhisi nasıl konulur?
Erken teşhisin hayati önem taşıdığı meme kanserinde, mevcut hastaların tedavisi kadar koruyucu tedavi de önemlidir.
Memede kanser oluşumunun tespit edilebilmesi amacıyla kadınlar, her ay mutlaka kendi kendine elle muayene uygulayarak göğüs bölgesinde herhangi bir kitlenin olup olmadığını kontrol etmelidir.
Rutin kanser taramalarında veya meme kanseri belirtileri ile sağlık kuruluşlarına başvuran hastalarda yapılacak bazı tanı testleri ile hastalığın teşhisi kolaylıkla koyulabilir.
Süreç ilk olarak fiziksel muayene ile başlar. Hekim tarafından gerekli görüldüğü durumlarda meme kanserinin teşhis edilmesi amacıyla genellikle aşağıdaki yöntemler kullanılır:
- Mamografi
- Manyetik rezonans görüntüleme (MRI)
- Biyopsi
- Ultrason
- Bilgisayarlı tomografi (BT)
Ülkemizde uygulanan ulusal meme kanseri tarama protokolü aşağıda yer almaktadır.
- 20-40 yaş arası; Ayda bir kendi kendine meme muayenesi
- 40-69 yaş arası; Ayda bir kendi kendine meme muayenesi, iki yılda bir mamografi çekilmesi gerekmektedir.
Meme kanseri tedavisi nasıldır?
Meme kanseri tedavisi hastalığın evresi, türü, hastanın duyarlılık düzeyi gibi pek çok faktöre bağlı olarak şekillenir.
- Kemoterapi: En sık kullanılan tedavi yöntemlerinden bir tanesidir; kanserli hücreler kimyasal ilaçlar yardımıyla yok edilmeye çalışılır.
- Işın Tedavisi (Radyoterapi): Kanserli hücreler radyasyon yardımıyla yok edilir.
- Cerrahi Operasyon: Kanser hücrelerinin yayılım gösterdiği bölgenin cerrahi operasyonla çıkarılması şeklinde gerçekleşir. Meme dokusunun haricinde komşu dokulardan da belirli alanların çıkarılması ise mastektomi operasyonu olarak bilinir.
- Hormonal tedavi: Kanser hücrelerinin büyümesi ve çoğalmasında etkili olan hormonların baskılanması şeklinde uygulanan tedavi yöntemidir.